Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu, podczas wizyty powracającego do Polski Ignacego Jana Paderewskiego.
Ignacy Jan Paderewski przybył do Poznania 26 grudnia 1918 roku. Wygłosił przemówienia do rodaków licznie zgromadzonych przed hotelem Bazar.
27 grudnia 1918 roku Niemcy urządzili paradę wojskową podczas której zrywali polskie i koalicyjne flagi i napadali na polskie instytucje. Doszło do zamieszek, w wyniku których wywiązała się walka podjęta później przez oddziały pod dowództwem Polskiej Organizacji Wojskowej Zaboru Pruskiego.
Powstanie szybko rozprzestrzeniało się na niemal całą Wielkopolskę. Wyzwolenie Ziemi Krotoszyńskiej nie było łatwe. Na lokalnym froncie toczyły się ciężkie walki, a wielu powstańców poległo.
Powstanie Wielkopolskie uznawane jest za nasz jedyny - tak wielki - zwycięski niepodległościowy zryw. To właśnie dzięki tej insurekcji udało się wyzwolić spod władzy niemieckiej niemal całą Wielkopolskę.
Poniżej przedstawiamy - uwiecznione na fotografiach - niezwykłe historyczne momenty dla naszego miasta właśnie z okresu Powstania Wielkopolskiego. Fotografie pochodzą ze zbiorów muzeum regionalnego w Krotoszynie.
Zdjęcie Kompani Kobylińskiej z początkowego okresu powstania.
Krotoszyńscy powstańcy, którzy 1 stycznia 1919 roku o godzinie 19.30 w czwórkę zdobyli koszary im. Steinmetza, w których stacjonowało 600 Niemców. Od lewej: Stanisław Przybylski, Stanisław Sękowski, Jan Hofmann i ich dowódca Władysław Rybakowski (naczelnik krotoszyńskiego „Sokoła”).
Zdjęcie zrobione 12 stycznia 1919 r. na krotoszyńskim rynku. Ochotnicy ze Straży Ludowej z powiatu krotoszyńskiego wzięli udział we mszy prowadzonej przez księdza Mieczysława Skoniecznego, proboszcza baszkowskiego. W czasie mszy ochotnicy składali uroczystą przysięgę.
Uroczysty pogrzeb Franciszka Sowińskiego, który zginął 1 lutego 1919r. Krotoszyniak był pierwszym powstańcem, który zginął na naszym froncie. Na zdjęciu widoczna jest Kompania Rozdrażewska w czasie przemarszu pogrzebowego ulicą Kaliską (dzisiejsza ul. Aleje Powstańców Wlkp.) w Krotoszynie. Kosy widoczne w rękach powstańców uznawane były za symbol powstania.