Snus i woreczki nikotynowe zyskują coraz większą popularność na całym świecie - zwłaszcza wśród młodzieży. Choć te pierwsze są w Polsce zakazane, to te drugie moża bez problemu kupić wszędzie. Nawet będąc osobą niepełnoletnią.
Czym są snus i woreczki nikotynowe?
Snus to wilgotny tytoń w proszku, często pakowany w małe saszetki, które umieszcza się pod górną wargą. Pochodzi ze Skandynawii, gdzie jest głęboko zakorzeniony w kulturze. Choć zawiera tytoń, jego proces produkcji (pasteryzacja parowa) ma na celu redukcję szkodliwych substancji. W Polsce sprzedaż snusu jest nielegalna.Z kolei woreczki nikotynowe, znane również jako „white snus”, to nowszy wynalazek. Są to małe saszetki z mikrofibry, które zawierają nikotynę, aromaty i inne składniki, ale – co kluczowe – nie zawierają liści tytoniu. Nikotyna w nich może pochodzić z tytoniu lub być syntetyczna. Woreczki nikotynowe są legalne w Polsce.
Oba produkty łączy dyskrecja – są bezzapachowe i bezdymne, co pozwala na ich użycie w miejscach publicznych bez zwracania uwagi. To właśnie ta cecha, w połączeniu z szeroką gamą atrakcyjnych smaków (od owocowych po miętowe) , sprawia, że stają się one niezwykle pociągające, zwłaszcza dla młodych konsumentów.
Główne różnice między snusami a woreczkami nikotynowymi:
- Zawartość tytoniu: Snus zawiera tytoń, a woreczki nikotynowe nie.
- Legalność w Polsce: Snus jest w Polsce nielegalny, a woreczki nikotynowe są legalne.
- Skład: Snus zawiera tytoń, sól i wodę, a woreczki nikotynowe zawierają nikotynę, włókna roślinne, aromaty i inne dodatki.
Ukryte zagrożenia: Nikotyna to nie zabawa
Mimo że woreczki nikotynowe są „beztytoniowe”, a snus jest często postrzegany jako „mniej szkodliwy” niż papierosy , żaden z tych produktów nie jest bezpieczny. Kluczowym problemem jest nikotyna – substancja silnie uzależniająca, która prowadzi do zależności i nieprzyjemnych objawów odstawienia, takich jak intensywne pragnienie, bezsenność czy niepokój.Szczególnie niebezpieczna jest nikotyna dla młodzieży. Rozwój ludzkiego mózgu trwa do około 25. roku życia, a użycie nikotyny w tym okresie może zakłócić ten proces, negatywnie wpływając na obszary odpowiedzialne za uwagę, uczenie się, nastrój i kontrolę impulsów. Może również zwiększać ryzyko przyszłego uzależnienia od innych substancji.
Snus wiąże się z konkretnymi zagrożeniami zdrowotnymi. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaklasyfikowała go jako substancję rakotwórczą. Użytkownicy snusu są dwukrotnie bardziej narażeni na raka trzustki, a także na raka jamy ustnej, gardła i przełyku. Ponadto, wysoki poziom nikotyny w snusie przyczynia się do zwiększonego ciśnienia krwi, tętna oraz ryzyka chorób sercowo-naczyniowych i udaru. Użycie snusu może również prowadzić do poważnych problemów z jamą ustną, takich jak choroby dziąseł, utrata zębów, leukoplakia (szaro-białe plamy, które mogą stać się rakiem) oraz przebarwienia zębów.
W przypadku woreczków nikotynowych, choć są beztytoniowe, również odnotowuje się skutki uboczne, takie jak zwiększone tętno i podrażnienia jamy ustnej. Długoterminowe skutki ich używania, w tym wpływ na ogólne ryzyko raka i zdrowie jamy ustnej, wciąż są badane. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) jasno stwierdza, że „nie ma bezpiecznego produktu tytoniowego”.
Młodzież na celowniku: Jak marketing wciąga najmłodszych?
Firmy tytoniowe, w obliczu spadku popularności papierosów, intensywnie promują produkty bezdymne, w tym woreczki nikotynowe. Ich marketing jest niezwykle skuteczny w docieraniu do młodych ludzi. W 2023 roku woreczki nikotynowe były czwartym najczęściej używanym produktem tytoniowym wśród młodzieży w USA. W 2024 roku aż 480 000 młodych ludzi w USA zgłosiło ich użycie, co stanowi podwojenie w stosunku do 2021 roku. Co więcej, 85,6% uczniów używających woreczków nikotynowych wybierało produkty smakowe.Marketing tych produktów często podkreśla ich „beztytoniowy” charakter, dyskrecję i wygodę. Firmy wykorzystują media społecznościowe, w tym tzw. „Zynfluencerów” na platformach takich jak TikTok, aby promować swoje produkty wśród młodzieży. To budzi poważne obawy, ponieważ produkty te nie tylko uzależniają, ale często są używane w połączeniu z innymi wyrobami tytoniowymi (np. papierosami czy e-papierosami), co zwiększa ogólną ekspozycję na nikotynę.
Polska reaguje: Koniec z dzikim zachodem?
Przez kilka lat woreczki nikotynowe w Polsce pozostawały bez konkretnych regulacji. Pojawiły się na rynku około 2020 roku, a ich legalny zakup był możliwy nawet dla osób niepełnoletnich, bez ograniczeń wiekowych, limitów nikotyny czy wymogów dotyczących opakowania. Ten brak regulacji doprowadził do szybkiej ekspansji rynku.Na szczęście, sytuacja ulega zmianie. Polskie Ministerstwo Zdrowia intensywnie pracuje nad wprowadzeniem regulacji. Projekt przepisów został już przedłożony Komisji Europejskiej.
Proponowane zmiany obejmują:
- Limit wieku: Zakaz sprzedaży woreczków nikotynowych osobom poniżej 18. roku życia.
- Ostrzeżenia zdrowotne: Obowiązek umieszczania ich na opakowaniach.
- Ograniczenia sprzedaży: Zakaz sprzedaży przez internet i w automatach vendingowych.
- Limit nikotyny: Wprowadzenie limitu zawartości nikotyny w saszetce, sugerowany na poziomie 20 mg.
- Zakaz smaków: Polska dąży również do wprowadzenia zakazu sprzedaży smakowych woreczków nikotynowych (obok jednorazowych e-papierosów) ze względu na ich atrakcyjność dla młodych konsumentów. Ustawa ta ma zostać wprowadzona do parlamentu w trzecim kwartale 2025 roku.
Niebezpieczne snus i woreczki nikotynowe
Snus i woreczki nikotynowe to produkty, które, choć różnią się składem, łączy je jedno – dostarczają silnie uzależniającą nikotynę. Ich rosnąca popularność, zwłaszcza wśród młodzieży, napędzana jest sprytnym marketingiem, który wykorzystuje atrakcyjne smaki i obietnicę dyskrecji.Należy pamiętać, że „mniej szkodliwy” nie oznacza „bezpieczny”. Ryzyko uzależnienia, negatywny wpływ na rozwijający się mózg, a także potencjalne problemy z sercem i jamą ustną to realne zagrożenia. Wprowadzane regulacje w Polsce to krok w dobrym kierunku, ale kluczowa pozostaje świadomość społeczna. Edukacja na temat prawdziwych zagrożeń związanych z tymi produktami jest niezbędna, aby chronić zdrowie, zwłaszcza najmłodszych pokoleń.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.